Ermeni Soykırımı’nda katledilen Ermeni gazeteci ve yazarların listesi
Bugün 24 Nisan. 24 Nisan 1915’ten 24 Nisan 1921’e tam 106 yıl geçti.
24 Nisan 1915’te Osmanlı İmparatorluğu’nun İttihat ve Terakki hükümetince düğmeye basıldı. Yüzlerce Ermeni aydınının sürgüne gönderilmesi ile başlayan Ermeni Soykırımı, Ermeni ulusu ve dünya halklarının belleğine, zihinlerinin derinliklerine kapkara bir gün olarak geçti.
24 Nisan 1915 itibariyle, “tehcir” adı altında sürgün yollarında, resmi ve sivil İttihat ve Terakki hükümeti güçleri tarafından başta Ermeni halkının ileri gelenleri, halk önderleri, gazeteciler, yazarlar, şairler, sanatçılar, hukukçular, öğretmenler, siyasetçiler, milletvekilleri olmak üzere yüz binlerce Ermeni katliamdan geçirildi.
Kimisi gözaltında kaybedildi, kimisi ev ve sokak infazlarında, hapishanelerde, idam sehpalarında katledildi.
Osmanlı İmparatorluğu’nun mirasçısı Türkiye Cumhuriyeti devleti ve onun hükümetleri, günümüzde de Kürt halkına karşı soykırım politikalarını sürdüren AKP-MHP faşist iktidarı, Ermeni Soykırımı’nı inkar ederek mirasçısı oldukları bu soykırımın doğrudan suç ortaklarıdır.
1915 Ermeni Soykırımı’nda yaşamlarını yitiren Ermeni halkımızın, Ermeni gazeteci ve yazarlarımızın, Ermeni aydınlarımızın anısı önünde bir kez daha saygıyla eğiliyorum.
24 Nisan 1915 Soykırım saldırısında Ermeni gazeteci ve yazarlar da katledildi.
Adları Krikor Zohrab, Rupen Zartaryan’dı. Siamanto, Yervant Srmakeşhanlıyan’dı. Armen Doryan, Sarkis Minasyan’dı. Sayıları 32’yi buluyordu. Ya gözaltına alındıktan bir süre sonra cesetleri bulundu ya da kendilerinden bir daha haber alınamadı. Halen mezarlarının nerede olduğu da bilinmiyor.
Türkiye ve Kuzey Kürdistan topraklarında gerçekleştirilen Ermeni Soykırımı ile Türkiye ve Kürdistan halklarımız bakımından da halen tam bir yüzleşmenin olduğundan söz edemeyiz. İnsanlık suçuna doğrudan katılmasalar bile katliama seyirci kaldıkları ve dolayısıyla şu veya bu düzeyde sorumluluklarının bulunduğu açıktır.
BU ARAŞTIRMA ERMENİ HALKIMIZA KİŞİSEL BİR ÖZELEŞTİRİDİR
Ermeni Soykırımı sürecinde halkımın da gerekli tepkiyi ortaya koymadığından da hareketle, dahası şu veya bu ölçüde suça ortak olduklarından da hareketle bir Türk sosyalisti olarak, Ermeni Soykırımı ile yüzleşmenin mütevazı bir parçası olarak, soykırımda katledilen Ermeni gazeteciler konusunu araştırmaya başladım. Bu araştırma, Ermeni halkımıza karşı kişisel bir özeleştiri mahiyeti de taşıyor.
Yaptığım araştırmalar sonucu izlerini bulabildiğim (gerçek rakam çok daha fazladır) Soykırım kurbanı 32 Ermeni gazeteci ve yazarın isimlerini, 24 Nisan 1915 Ermeni Soykırımı’yla yüzleşmek isteyenlerin bilgisine ve ilgisine bir kez daha sunuyorum.
Necati Abay, Tutuklu Gazetecilerle Dayanışma Platformu’nun (TGDP) Sürgündeki Temsilcisi
24 Nisan 2021
Soykırım Kurbanı 32 Ermeni Gazeteci ve Yazarın isimleri
1- Kevork Ferid, Tasvir’i Efkar gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, akıbeti bilinmiyor.
2- Hovhannes Kazancıyan, gazeteci-yazar, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, akıbeti bilinmiyor.
3- Krikor Torosyan, Dizağik mizah dergisi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Akıbeti bilinmiyor
4- Sarkis Minasyan, Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ayaş, 5 Mayıs 1915
5- Sarkis Suin (Süngücüyan), İravunk (Hak) gazetesi, 1 Haziran 1915’te tutuklandı. Akıbeti bilinmiyor.
6- Nerses Papazyan, (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ankara 1915
7- Harutyun Şahrigyan, Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, milletvekili, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ankara 1915
8- Garabed Paşayan Khan, yazar, doktor, milletvekili, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ankara 1915
9- Levon Larents, Tsayn Hayrenyats (Vatanın Sesi) gazetesi, Murc (Çekiç) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ankara 1915
10- Simpad Pürad, Pünig gazetesi, Kağapar (Fikir) dergisi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ankara 1915
11- Hampartsum Hampartsumyan, Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ankara 1915
12- Keğam Parseğyan, Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ankara 1915
13- Şavarş Krisyan, Marmnamarz (Beden Eğitimi) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ankara 1915
14- Siamanto (Adom Yarcanyan), Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ankara 1915
15- Armen Doryan, yazar, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Ankara 1915
16- Sarkis Parseğyan (Şamil), Aşkhadank (Emek) gazetesi, Ankara 1915
17- Yervant Srmakeşhanlıyan (Yerukhan), gazeteci-yazar, Harput, 1915
18- Tılgadintzi (Hovhannes Hanıtyunyan), gazeteci-yazar, Harput 1915
19- Gagik Ozanyan, Merzifon Halguni dergisi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Sivas 1915
20- Mardiros H. Kundakçıyan, Ceride-i Şarkiye gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Kayseri’de idam edildi.
21- Vıramyan (Onnig Tertsagyan), Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, Van, 1915
22- Dikran Odyan (Aso), Yergir (Ülke) gazetesi, 1915
23- K. Khajag (Karekin Çakalyan), yazar, Diyarbakır 1915
24- Rupen Zartaryan, Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Diyarbakır 1915
25- Karakin Gozikyan (Yesalem), Manzume gazetesi, NorGyank (Yeni Hayat) dergisi, Trabzon sürgünü, 1915
26- E. Agnuni (Khaçadur Malumyan), Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Diyarbakır, 5 Mayıs 1915
27- Krikor Zohrab, gazeteci-yazar, milletvekili, İstanbul 20 Mayıs 1915 sürgünü, Urfa, 15 Temmuz 1915
28- Mihran Tabakyan, yazar, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Yozgat, Ağustos 1915
29- Hagop Terziyan (Hagter), gazeteci-yazar, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Yozgat 24 Ağustos 1915
30- Diran Kelegyan, Sabah gazetesi yayın yönetmeni, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Çankırı, 26 Ağustos 1915
31- Taniel Varujan, yazar-şair, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Çankırı, 26 Ağustos 1915
32- Rupen Sevag, (Çilingiryan), Azadamard (Özgürlük Savaşımı) gazetesi, İstanbul 24 Nisan 1915 sürgünü, Çankırı, 26 Ağustos 1915
İLETİŞİM: Necati ABAY
E-posta: necatiabay@gmail.com,
Blog: http://tutuklugazeteciler.blogspot.com,
Twitter:https://twitter.com/necatiabay
Facebook: http://facebook.com/necati.abay
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder